2023 жылы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 21 қазандағы қаулысымен таңбалануға жататын тауарлар тізбесіне өзгеріс енгізілді, ол 2024 жылғы 1 шілдеден бастап барлық дәрілік заттар міндетті таңбалануға жататынын көздейді.
Дәрілік заттарды таңбалау және қадағалау фармакологиялық қадағалаудың тиімділігін арттыру, препараттардың сапасын бақылау, дәрілік заттардың өндіріс кезеңінен бастап түпкілікті тұтынушыға дейінгі өмірлік циклінің мониторингі, заңсыз айналымға, оның ішінде жалған өнімге қарсы іс-қимыл мақсатында енгізіледі. Бұл тетік дәрілік заттарды ұтымды пайдалануға және сатып алуды жоспарлауға, сондай-ақ пациентке бағдарланған толыққанды және сенімді дәрілік қамтамасыз етуді қалыптастыруға жәрдемдеседі.
Таңбалау жүйесіне дәрілік заттардың айналымына қатысушылардың барлығы кіреді. Қажетті ақпараттық жүйелер кеденге кіруден бастап соңғы алушыға жеткізуге дейін біріктірілген.
«Бұл жобаның нәтижесі дәрілік заттардың, оның ішінде ТМККК және МӘМС шеңберінде заңсыз айналымының жолын кесу болады, бұл біздің азаматтарымыздың қауіпсіздігіне оң әсер ететіні сөзсіз. Өз кезегінде дәрі-дәрмектерді таңбалау бағаны бақылауды қамтамасыз етеді.
Қазіргі уақытта жергілікті атқарушы органдар мен медициналық ұйымдар медициналық ұйымдарда таңбалау кодтарын оқу және ақпараттық жүйелерді интеграциялау үшін қажетті жабдықтарды сатып алу бойынша жұмыс жүргізуде», - деп атап өтті ҚР ДСМ Медициналық және фармацевтикалық бақылау комитетінің төрағасы Нұрлан Ысқақов.
Дәрілік заттарды таңбалау және қадағалау жүйесінде жұмыс істеу үшін дәріхана ұйымдары бірқатар қадамдар жасауы керек.
Дәріханаларға дәрілік заттарды өткізу үшін бақылау-кассалық машинаның (бұдан әрі – БКМ) болуы қажет. Бұл ретте БКМ болуы Қазақстан Республикасы Салық кодексінің талаптарына байланысты.
Сондай-ақ, тауарларды таңбалаудың және қадағалаудың ақпараттық жүйесінде таңбаланған препаратты босатуды жүзеге асыру үшін 2D-сканер сатып алу қажет.
Анықтама: 2D сканерлердің орташа құны субъектінің қуатына байланысты 13-тен 185 мың теңгеге дейін өзгереді.
Осыған байланысты, шағын кәсіпкерлік және шағын бизнес субъектілерінде дәрі-дәрмектерді таңбалауды және қадағалауды енгізу үшін жабдықты минималды шығындармен сатып алу мүмкіндігі бар.
Бүгінгі таңда дәрі-дәрмектерді таңбалау және бақылау үшін жабдықтармен жабдықталған:
- 3 377 дәріхана және дәріхана пункттері;
- 122 дәріхана қоймасы.
Айта кетейік, таңбалау кодтарын енгізуді дәрілік заттарды өндірушілер жүзеге асырады.
Қазіргі уақытта ҚР Денсаулық сақтау министрлігі дәрілік заттарды таңбалау және қадағалау ережелерін бұзғаны үшін әкімшілік ықпал ету шараларын қолдану бөлігінде бірқатар нормативтік-құқықтық актілерге өзгерістер енгізуде.
Анықтама: Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі 2019 жылы дәрілік заттарды таңбалау мен қадағалауды енгізу бойынша жұмысты бастады.
2019 жылғы қыркүйектен бастап 2021 жылғы 31 шілдеге дейін дәрілік заттарды цифрлық таңбалау мен қадағалауды енгізу бойынша пилоттық жоба өткізілді, оған фармацевтика саласының 23 өкілі қатысты, олардың арасында өндірушілер, дистрибьюторлар, Медициналық және дәріхана ұйымдары болды. 18 сауда атауы тиісті кодпен белгіленді.
Пилоттық жобаның барлық қатысушылары таңбалау жүйесінде, сондай-ақ тауарлардың Ұлттық каталогында тіркелді, механизмдер мен функционалдар бойынша оқытудан өтті. Дәрілік заттарды цифрлық таңбалау мен қадағалауды енгізу шеңберіндегі барлық жұмыс "Атамекен" ҰКП, бизнес-қоғамдастық және басқа да мүдделі органдардың ұсыныстарын ескере отырып жүргізілді.
Ұшқыш кезінде препараттарды таңбалау мен қадағалаудың барлық негізгі бизнес-процестері зерттелді, қажетті нормативтік-құқықтық актілер әзірленді.
